Wijn en cava

De Romeinen maakten goed gebruik van de Catalaanse geografie om op heel wat plekken wijnranken aan te planten. Door de jaren heen hebben de wijnstokken oorlogen, plunderingen en de verschrikkelijke druifluis overleefd, die de Catalaanse landbouweconomie zwaar heeft getroffen. Maar dankzij de vasthoudendheid van de boeren, hun goede wil en tradities zijn de wijnranken nog altijd niet weg te denken uit het landschap. In Catalonië wordt wijn geproduceerd onder twaalf oorsprongsbenamingen (DO) voor wijn en één voor cava. Schuimwijn, gelabeld als DO Cava, wordt geproduceerd volgens de oude methode van champenoise. Het middelpunt van de productie is Sant Sadurní d’Anoia, waar ongeveer tachtig wijnmakerijen meer dan 90 % van de Spaanse cava produceren. In het dorp staat het Centre d’Interpretació del Cava, waar je alles te weten komt over deze drank. En elk jaar is er een feest ter ere van de patroonheilige die de streek behoedt voor de verschrikkelijke druifluis. Een deel van de DO Cava ligt op het grondgebied van de DO Penedès, dat het grootste aantal bewerkbare hectaren telt. In de hoofdstad Vilafranca del Penedès kunnen we het wijnmuseum Vinseum bezoeken, dat recht tegenover de basiliek van Santa María gelegen is. De provincie Barcelona telt nog twee andere oorsprongsbenamingen. Op de uitlopers van Montserrat ligt de DO Pla de Bages, waar wijnen worden gemaakt met de inheemse druivenvariëteit picapoll. Dan is er nog de DO Alella, op een steenworp afstand van Barcelona, waar naast cava ook uitstekende witte wijnen van de variëteit pansa blanca worden geproduceerd. In Teià kun je het Romeinse wijnhuis van Vallmora bezoeken. In de provincie Girona geeft de wind uit het Tramuntanagebergte de wijnen van de DO Empordà hun typische karakter. De wijngaarden in deze streek liggen op de glooiende heuvels van de Costa Brava. Via de oude stad Empúries introduceerden de oude Grieken de wijnbouw in het kustgebied. Een traditie die later, in de middeleeuwen, werd voortgezet door de monniken van het klooster van Sant Pere de Rodes. In de provincie Lleida is de wijn vernoemd naar de rivier die door het gebied stroomt: DO Costers del Segre (oevers van de Segre). De hoogte van de wijngaarden, op 200 en 400 meter boven de zeespiegel, geeft persoonlijkheid aan sommige witte wijnen die geproduceerd worden met de druivensoorten macabeu en parellada. In dit gebied kun je de wijnroute van Lleida volgen. Tarragona is de provincie met de meeste oorsprongsbenamingen. De DO Tarragona stamt uit het oude Romeinse Tarraco, dat vandaag de dag op de werelderfgoedlijst van de Unesco staat. In de DO Conca de Barberà (het bekken van Barberà) liggen de wijngaarden op een vlakte die beschut wordt door het Pradesgebergte en overheerst de inheemse druivensoort trepat. De wijngebieden DO Montsant en DOQ Priorat vormen een wig in het ruige berglandschap in het binnenland van de provincie. Veel producenten in deze streek zijn kleine families die al generaties lang aan wijnbouw doen, maar ook jonge wijnmakers doen het er goed met nieuwe en succesvolle formules. De coöperatie Falset organiseert gedramatiseerde voorstellingen die de geschiedenis van de wijnbouw en de coöperaties in de streek uitbeelden. In het gebied van de DO Terra Alta tussen de rivier de Ebro en de autonome regio Aragón kunnen we twee van de meest indrukwekkende ‘wijnkathedralen’ bezoeken, in Pinell de Brai en in Gandesa. De DO Catalunya beslaat de wijngaarden van de meeste gemeenten waarin wijn wordt geproduceerd. Met zoveel oorsprongsbenamingen is het aanbod voor wijntoerisme heel ruim: degustaties in wijnmakerijen, picknicks, fietstochten door de wijngaarden, thematische hotels en spa’s met speciale wijnbehandelingen …